Ήταν τέλη Οκτωβρίου του 1962.Κρίση των Πυραύλωνκαι ο Κόσμος παρακολουθούσε έντρομος το πώς θα κυλούσε ακόμα και το επόμενο δευτερόλεπτο… Ο πρόεδρος των ΗΠΑΤζον Κένεντιείχε διατάξει αυτό που ονόμαζε «καραντίνα» στην Κούβα, στέλνοντας μια μοίρα πολεμικών πλοίων στα ανοικτά των ακτών του νησιού της Καραϊβικής για να αποτρέψουν σοβιετικά πλοία από το να μεταφέρουν όπλα στην Κούβα, απαιτώντας από τον Χρουτσόφ να απομακρύνει τους πυραύλους.
Σοβιετικό υποβρύχιο κλάσης Foxtrot B-59 στην Καραϊβική.Ένα σοβιετικό ντιζελοκίνητο υποβρύχιο κλάσης Foxtrot B-59 , βρισκόταν υπό αμερικανικό κλοιό (11 πολεμικά καράβια) στα ανοιχτά της Κούβας. Οι Αμερικανοί προσπαθώντας να υποχρεώσουν τους Σοβιετικούς να βγουν στην επιφάνεια άρχισαν να ρίχνουν βόμβες βυθού. Στα βάθη της θάλασσας, μέσα στο υποβρύχιο, επικρατούσε σιωπηλή αναταραχή… Ο κυβερνήτης μη έχοντας τη δυνατότητα να επικοινωνήσει με τους αξιωματούχους του που απολάμβαναν οξυγόνο στη στέρεα γη της Μόσχας, ανησυχούσε, αλλά προσπαθούσε να μείνει ψύχραιμος. Οι αξιωματικοί που επέβαιναν στο B-59 δεν είχαν καμία επαφή με τους ανωτέρους τους και δεν είχαν λόγο να αμφιβάλουν ότι οι Αμερικανοί προσπαθούσαν να τους βυθίσουν. Εκείνο που δεν γνώριζαν οι Αμερικανοί, ήταν ότι εκείνο το υποβρύχιο ήταν εξοπλισμένο με μια πυρηνική τορπίλη 10 κιλοτόνων, που οι αξιωματικοί του είχαν την άδεια από τους ανωτέρους τους να την εκτοξεύσουν- όταν κρίνουν ότι απαιτείται- χωρίς επιβεβαίωση από τη Μόσχα.!
«Αυτό είναι το τέλος· νοιώθαμε όλοι σαν να βρισκόμασταν μέσα σε ένα μεταλλικό βαρέλι, που κάποιος το χτυπούσε συνεχώς με μια βαριοπούλα», θυμόταν χρόνια μετά ο Βαντίμ Ορλόφ, μέλος του σοβιετικού πληρώματος του υποβρυχίου. Αποκομμένο το υποβρύχιο από εξωτερική επαφή, χτυπημένο από βόμβες βυθού, με χαλασμένο το κλιματιστικό και τη θερμοκρασία να ανεβαίνει, τα επίπεδα διοξειδίου του άνθρακα να ανεβαίνουν κι αυτά, οι επιβαίνοντες είχαν πια σιγουρευτεί ότι ο Γ’ Παγκόσμιος Πόλεμος είχε μόλις αρχίσει.
Έχετε την θρυλική πια ταινία του Κιούμπρικ«SOS Πεντάγωνο καλεί Μόσχα»; Αν την έχετε δει, συνεχίζοντας την ανάγνωση θα καταλάβετε ότι δεν απείχε πολύ από την ζοφερή πραγματικότητα της αρχής της 10ετίας του ’60… Δύο από τους ανώτερους αξιωματικούς του υποβρυχίου ήθελαν να εκτοξεύσουν την πυρηνική τορπίλη· σε αυτούς ήταν και ο κυβερνήτης του υποβρυχίου, Βαλεντίν Σαβίτσκι, ο οποίος, σύμφωνα με έκθεση του Αρχείου Εθνικής Ασφάλειας των ΗΠΑ , αναφώνησε κάποια στιγμή, όταν πια είχε χάσει την ψυχραιμία του: «Θα τους ανατινάξουμε τώρα! Θα πεθάνουμε, αλλά θα τους βυθίσουμε όλους, δεν θα γίνουμε η ντροπή του στόλου»... Το πρωτόκολλο απαιτούσε ομόφωνη απόφαση από τρεις ανώτερους αξιωματικούς για τη χρήση πυρηνικών όπλων. Οι τρεις άνδρες ήταν ο υποπλοίαρχος0κυβερνήτης Βαλεντίν Γκριγκόριεβιτς Σαβίτσκι, ο πολιτικός αξιωματικός Ιβάν Σεμιόνοβιτς Μασλένικοφ και ο Εκτελεστικός Αξιωματικός- δεύτερος στην ιεραρχία του B-59, υποπλοίαρχος επίσης, Βασίλι Αρχίποφ.
Ο σωτήρας του Κόσμου!
Κι ενώ ο κυβερνήτης και ο πολιτικός αξιωματικός αποφάσισαν «ολοκαύτωμα», ο Αρχίποφ αρνήθηκε να εγκρίνει την εκτόξευση του πυρηνικού όπλου και ηρέμησε τον κυβερνήτη· έπεισε τους αξιωματικούς του υποβρυχίου ότι οι βόμβες βυθού, μάλλον, είχαν στόχο να υποχρεώσουν την ανάδυση του B-59 και ότι η πιθανή εκτόξευση της πυρηνικής τορπίλης θα ήταν ολέθριο λάθος.
Η πρόταση του Αρχίποφ εισακούστηκε. Το υποβρύχιο αναδύθηκε και κατευθύνθηκε προς τη Σοβιετική Ένωση δίχως να καταδιωχθεί από τα αμερικανικά πλοία. Το 1997, ο Αρχίποφ είχε δηλώσει ότι, μετά την ανάδυση το υποβρύχιό δέχτηκε προειδοποιητικά πυρά από αμερικανικά αεροσκάφη. Η ψύχραιμη αντίδραση του Αρχίποφ δεν σηματοδότησε και το τέλος της Πυραυλικής Κρίσης της Κούβας: την ίδια εκείνη μέρα, ο πιλότος του αμερικανικού U-2, σμηναγός Ρούντολφ Άντερσον, καταρρίφθηκε ενώ βρισκόταν σε αναγνωριστική αποστολή πάνω από την Κούβα. Ο Άντερσον ήταν το πρώτο και μοναδικό θύμα της Κρίσης. Και εκείνο το γεγονός θα μπορούσε να είχε οδηγήσει σε πόλεμο αν ο Κένεντι δεν είχε καταλήξει στο συμπέρασμα ότι η εντολή για την κατάριψη δεν είχε δοθεί από τον Νικήτα Χρουστσόφ… Βασικά όλοι προσπαθούσαν, με κάθε δικαιολογία, να αποφύγουν το πυρηνικό ολοκαύτωμα.
«Θα ήταν καλύτερα αν είχατε βυθιστεί»...
Αμέσως μετά την επιστροφή τους στη Ρωσία, πολλά μέλη του πληρώματος του υποβρυχίου αντιμετώπισαν τη χλεύη από ανωτέρους τους. Ένας ναύαρχος, μάλιστα, είχε πει απαξιωτικά στον Αρχίποφ: «Θα ήταν καλύτερα αν είχατε βυθιστεί». Και ο Αρχίποφ δεν εξαφανίστηκε σε κάποιο παγωμένο Γκουλάγκ, όπως ίσως θα συνέβαινε μια δεκαετία πριν· προήχθη σε Υποναύαρχο το 1975 και τέθηκε επικεφαλής της Ναυτικής Ακαδημίας Κίροφ· αποστρατεύτηκε με τον βαθμό του Ναυάρχου στα μέσα της δεκαετίας του 1980 και πέθανε το 1998 από καρκίνο των νεφρών.
Ο Βασίλι Αρχίποφ με τη σύζυγό του Όλγα.Η απόφαση του Αρχίποφ να μην συναινέσει στην εκτόξευση της πυρηνικής τορπίλης, έγινε γνωστή στο κοινό 40 χρόνια μετά, το 1962! Και μια λεπτομέρεια: το υπουργείο Άμυνας της Ρωσίας, το 2022 αποχαρακτήρισε υλικό που σχετίζεται με την Κρίση, στο οποίο όμως δεν ανέφερε το περιστατικό του Αρχίποφ. Αντίθετα το 2002, ο απόστρατος ναύαρχος Βαντίμ Παβλόβιτς Ορλόφ- ένας από τους συμμετέχοντες στα γεγονότα της Κρίσης- παραχώρησε συνέντευξη αποκαλύπτοντας ότι τα υποβρύχια ήταν οπλισμένα με πυρηνικές τορπίλες και ότι ο Αρχίποφ ήταν ο λόγος που δεν είχαν χρησιμοποιηθεί εκείνα τα όπλα!
Να σημειωθεί ότι ο Αρχίποφ ήταν υποδιοικητής σε πυρηνικό υποβρύχιο Κ-19 το 1961, όταν παρουσιάστηκε σοβαρή βλάβη στο ψυκτικό σύστημα του πυρηνικού αντιδραστήρα. Οι μηχανικοί εργάστηκαν υπό συνθήκες υψηλής έκθεσης στην ραδιενέργεια για πολύ χρόνο και πέτυχαν στο να αποφευχθή η σχάση του αντιδραστήρα. Ολόκληρη η ομάδα των μηχανικών και ο επικεφαλής τους, πέθαναν μέσα σε έναν μήνα από το περιστατικό, ενώ μέσα στα δυο επόμενα χρόνια ακόμα 15 ναύτες πέθαναν από την υπερβολική έκθεση τους στη ραδιενέργεια. Ο Αρχίποφ και ο κυβερνήτης του υποβρυχίου Νικολάι Ζάταγιεφ πέθαναν με διαφορά 10 ημερών το 1998 στα 72 τους χρόνια από καρκίνο και οι δυο.
Σε αναγνώριση των πράξεών του ο Αρχίποφ τιμήθηκε με το πρώτο «Βραβείο Μέλλοντος της Ζωής», το οποίο απονεμήθηκε μετά θάνατον στην οικογένειά του το 2017. Ο Άρθουρ Μ. Σλέσινγκερ τζούνιορ, σύμβουλος της κυβέρνησης του Τζον Κένεντι είχε πει σχολιάζοντας εκείνο το γεγονός του 1962: «Αυτή δεν ήταν μόνο η πιο επικίνδυνη στιγμή του Ψυχρού Πολέμου, ήταν η πιο επικίνδυνη στιγμή για την ανθρώπινη ιστορία»! Ευτυχώς υπάρχουν και οι «Αρχίποφ» στον Κόσμο μας...
Οι 135 καρδινάλιοι που ψηφίζουν από όλο τον κόσμο καλούνται στο Βατικανό.
Στην αίθουσα ακροάσεων Παύλου VI, οι υποψήφιοι μιλούν, ενώ άλλοι καρδινάλιοι προσπαθούν να επηρεάσουν το κλίμα για να προωθήσουν την επιλογή τους. Αυτό μπορεί να διαρκέσει αρκετές ημέρες. Ο Πάπας Παύλος ΣΤ’ (1963-1978) περιόρισε τον αριθμό των εκλεκτών καρδιναλίων σε 120, αλλά οι περισσότεροι διάδοχοί του, συμπεριλαμβανομένου του Φραγκίσκου, έχουν υπερβεί αυτό το όριο
Οι καρδινάλιοι ταξιδεύουν από και προς την Καπέλα Σιξτίνα κάθε μέρα από τον ξενώνα Santa Marta όπου διαμένουν.
Κάθε κονκλάβιο από το 1878 πραγματοποιείται στην Καπέλα Σιξτίνα. Οι καρδινάλιοι μπορούν να βγαίνουν και να ξαναμπαίνουν στο παρεκκλήσι για λόγους ασθένειας ή για διαλείμματα για την τουαλέτα.
Ένας καρδινάλιος που εγκαταλείπει τη διαδικασία για οποιονδήποτε άλλο λόγο δεν μπορεί να επανέλθει στο κονκλάβιο.
Για το κονκλάβιο κατασκευάζεται ένα προσωρινό δάπεδο.
Επίσης κατασκευάζονται και τραπέζια και τεχνικοί σαρώνουν το παρεκκλήσι για συσκευές παρακολούθησης πριν από την έναρξη της ψηφοφορίας.
Όταν οι καρδινάλιοι εισέρχονται, οι ίδιοι και όλο το προσωπικό δίνουν όρκο να τηρήσουν αυστηρή μυστικότητα σχετικά με την εκλογή.
Δεν μπορούν να επικοινωνήσουν με κανέναν εκτός του κονκλαβίου.
Δεν επιτρέπεται η πρόσβαση σε οποιασδήποτε μορφής μέσα ενημέρωσης και αναπτύσσονται παρεμβολείς ασύρματων σημάτων.
Η πόρτα κλείνει.
Οι καρδινάλιοι γράφουν σε χαρτί το όνομα του υποψηφίου της προτίμησής τους.
Κατά σειρά αρχαιότητας, οι καρδινάλιοι τοποθετούν τα ψηφοδέλτιά τους μέσα σε αυτά τα σιδρένια κουτιά.
Τα ψηφοδέλτια καταμετρώνται και διαβάζονται δυνατά.
Εάν δεν επιτευχθεί η πλειοψηφία των δύο τρίτων, τα ψηφοδέλτια καίγονται με άχυρο και χημικά πρόσθετα, δημιουργώντας μαύρο καπνό που αναδύεται από μια καμινάδα που έχει στηθεί σε μια γωνία του παρεκκλησίου και σηματοδοτεί ότι δεν έχει επιλεγεί ο πάπας.
Πραγματοποιούνται έως και τέσσερις ψηφοφορίες την ημέρα. Εάν υπάρξει αδιέξοδο μετά από 33 ή 34 ψηφοφορίες, οι δύο επικρατέστεροι υποψήφιοι έρχονται αντιμέτωποι σε δεύτερο γύρο.
Μόλις επιτευχθεί η πλειοψηφία των δύο τρίτων, έχει εκλεγεί νέος πάπας. Τα ψηφοδέλτια καίγονται με ξηρό άχυρο και χημικά πρόσθετα για να αναδύεται λευκός καπνός από την καμινάδα του παρεκκλησίου.
Ο επιλεγμένος καρδινάλιος ερωτάται αν το αποδέχεται και ποιο όνομα θα χρησιμοποιήσει ως πάπας.
Αφού φορέσει το λευκό παπικό ράσο, ο ανώτερος καρδινάλιος διάκονος ανακοινώνει από τον κεντρικό εξώστη του Αγίου Πέτρου στο πλήθος που βρίσκεται έξω: «Habemus Papam»-«Έχουμε πάπα!».
Ο Πάπας απευθύνεται στο πλήθος και δίνει την ευλογία «Urbi et Orbi», που σημαίνει «στην πόλη (της Ρώμης) και στον κόσμο». Η βασιλεία του στην Καθολική Εκκλησία έχει αρχίσει.
Αναλύσεις σκελετών από νεκροταφεία της κλασικής και της ελληνιστικής περιόδου δείχνουν ότι το μέσο ύψος ενός άνδρα κυμαινόταν μεταξύ 167 και 172 εκατοστών, ενώ των γυναικών μεταξύ 155 και 160. Από τη δομή των οστών, τη μυϊκή πρόσφυση και τις μετρήσεις των μηριαίων και βραχιόνιων οστών, οι ειδικοί εκτιμούν και το βάρος.
Ο μέσος ενήλικος άντρας στην κλασική Αθήνα ζύγιζε γύρω στα 61 με 66 κιλά, ενώ οι γυναίκες κυμαίνονταν στα 48 με 53 κιλά. Η αναλογία μυϊκής μάζας ήταν πολύ υψηλότερη από τη σημερινή, καθώς η καθημερινή ζωή απαιτούσε συνεχή κίνηση, έντονη σωματική εργασία και περιορισμένη κατανάλωση ζάχαρης ή λίπους.
Σκελετοί από τη Δήλο, την Αθήνα και τη Μακεδονία δείχνουν ότι οι περισσότεροι αρχαίοι Έλληνες είχαν στενές λεκάνες, δυνατά χέρια και πολύ ανεπτυγμένα πόδια. Αυτό μαρτυρά ζωή με πολλή πεζοπορία, τρέξιμο, χειρωνακτική εργασία και λίγα αποθέματα λίπους.
Η διατροφή ήταν λιτή αλλά πλούσια σε θρεπτικά συστατικά: δημητριακά, ελιές, ψάρια, λίγο κρέας, κρασί και πολλά χόρτα. Η πρωτεΐνη προερχόταν κυρίως από ψάρι και όσπρια. Το λίπος από ελαιόλαδο. Οι υδατάνθρακες ήταν κυρίως από ψωμί και τραχύ αλεύρι.
Σε περιοχές όπως η Σπάρτη ή η Κρήτη, όπου η φυσική άσκηση ήταν θεσμός, οι σκελετοί δείχνουν ακόμα πιο γραμμωμένα σώματα, με βάρη ανάλογα με αθλητές. Η Σπάρτη ειδικά φαίνεται να διατηρούσε άρτια σωματική κατάσταση και στα γηρατειά.
Αντίθετα, σε σκελετούς της ύστερης ελληνιστικής περιόδου, εμφανίζεται σταδιακή αύξηση βάρους και μείωση ύψους. Η μετάβαση σε πιο “αστική” διατροφή και οι κοινωνικές αλλαγές φαίνεται πως άρχισαν να επιδρούν στο σώμα των ανθρώπων.
Τα παιδιά των αρχαίων Ελλήνων ήταν πολύ λεπτότερα από τα σημερινά. Η παιδική παχυσαρκία ήταν ανύπαρκτη. Σκελετοί παιδιών δείχνουν μικρές λιπώδεις αποθέσεις και ανεπτυγμένα κόκαλα, σημάδια πείνας αλλά και σωματικής δραστηριότητας.
Ορισμένοι ιστορικοί υποστηρίζουν ότι οι αρχαίοι Έλληνες ακολουθούσαν μια μορφή φυσικού “intermittent fasting”, καθώς τα μεγάλα γεύματα ήταν συνήθως το βράδυ και συχνά υπήρχαν περίοδοι νηστείας ή λιμού. Όλα αυτά κρατούσαν το βάρος χαμηλά, τη δύναμη ψηλά.
Η απάντηση στο αρχικό ερώτημα δεν είναι απλώς αριθμός. Είναι καθρέφτης ζωής. Οι αρχαίοι Έλληνες ζύγιζαν λιγότερο από εμάς, αλλά κουβαλούσαν πάνω τους την καθημερινότητα μιας ολόκληρης εποχής.