Τα 13 θολά σημεία των συμβάσεων εργασίας που μπορούν να οδηγήσουν κάθε εργαζόμενο σε μείωση μισθού, παρουσιάζει το pronews.gr, με την βοήθεια εργατολόγων και συνδικαλιστών.
Πρόκειται για βασικά ερωτήματα, τα οποία όμως αν απαντηθούν...λάθος την κρίσιμη στιγμή, μπορεί να σας κοστίσουν, στην κυριολεξία.
· -Όταν προσληφθώ, πρέπει οπωσδήποτε να υπογράψω κάποιο έγγραφο (σύμβαση) και να μου δοθεί αντίγραφο;
Ο εργοδότης υποχρεούται να γνωστοποιήσει αναλυτικά στον εργαζόμενο τους όρους εργασίας, δίνοντάς του έγγραφο που περιγράφει τη μορφή της εργασιακής σχέσης και τους όρους της (μεταξύ των οποίων και η αμοιβή), ανεξαρτήτως αν η σύμβαση εργασίας καταρτίστηκε προφορικώς ή γραπτώς.
· -Υπάρχει “δοκιμαστική περίοδος” κατά την οποία ο εργαζόμενος παραμένει απλήρωτος;
Το δοκιμαστικό, τέλος. Μπορεί να υπάρξει σύμβαση ορισμένου χρόνου για έναν μήνα (με ασφαλιστικές εισφορές και όλα τα τυπικά). Και φυσικά, ο εργοδότης δεν καλύπτεται από την προσκόμιση υπεύθυνης δήλωσης του εργαζόμενου ότι αποδέχεται να απασχοληθεί για “δοκιμαστική περίοδο”, χωρίς αμοιβή.
· -Υπάρχει “προ- μισθολόγιο” με μειωμένες αποδοχές;
Οι όροι “οδοιπορικά” και “προμισθολογιο” αντί μισθού ή ημερομισθίου, δεν υπάρχουν.
· -Κάθε πότε καταβάλλεται ο μισθός; Υπάρχουν συγκεκριμένες ημερομηνίες? Μπορεί ο εργοδότης να μου ζητήσει την καταβολή του μισθού σε άλλα χρονικά διαστήματα, πχ ανά δίμηνο;
Όταν αναφερόμαστε στις “τακτικές αποδοχές” εννοούμε το βασικό μισθό ή ημερομίσθιο, όλα τα επιδόματα, καθώς και κάθε άλλη χρηματική παροχή ή παροχή σε είδος που δίνει ο εργοδότης σε σταθερή και μόνιμη βάση.
Ο εργοδότης, οφείλει (κυριολεκτικά και μεταφορικά) να καταβάλλει το μισθό σε τακτά χρονικά διαστήματα, μέσα στη διάρκεια του μήνα, δηλαδή κάθε βδομάδα, ή κάθε μήνα κλπ., ανάλογα με τη συμφωνία ή την τοπική συνήθεια.
· -Θα πρέπει να δεχθώ μισθό, ο οποίος αποτελείται από μετρητά σε συνδυασμό με κάποια άλλη παροχή (πχ κουπόνια αγορών);
Σε καμία περίπτωση ο μισθός δεν είναι δυνατό να αντικατασταθεί, ούτε εν μέρει, αλλά μόνο να συμπληρωθεί από άλλη παροχή.
· -Πως αμείβονται οι υπερωρίες; Υπάρχει υπερωρία στην μερική απασχόληση;
Για πλήρη απασχόληση, η εργασία από την 46η (πενθήμερο) ή την 49η ώρα (εξαήμερο) έως 120 ώρες ετησίως νόμιμης υπερωρίας, αμείβεται με προσαύξηση 40% στο καταβαλλόμενο ωρομίσθιο.Η υπέρβαση των 120 ωρών νόμιμη υπερωρίας ετησίως αμείβεται με προσαύξηση 60%. Υπάρχει και η κατ' εξαίρεση υπερωρία (μη νόμιμη), για την οποία καταβάλλεται στο μισθωτό αποζημίωση ίση με το καταβαλλόμενο ωρομίσθιο προσαυξημένο κατά 80%.
Για μερική απασχόληση, αν παραστεί ανάγκη για πρόσθετη εργασία πέρα από τη συμφωνηθείσα ο εργαζόμενος οφείλει να την παράσχει, αν είναι σε θέση να το κάνει και η αρνησή του θα ήταν αντίθετη με τη καλή πίστη. Σε κάθε περίπτωση πάντως, η απασχόληση κατά την Κυριακή ή άλλη ημέρα αργίας, όπως και η νυκτερινή εργασία, συνεπάγεται την καταβολή της νόμιμης προσαύξησης.
Για μερική απασχόληση, αν παραστεί ανάγκη για πρόσθετη εργασία πέρα από τη συμφωνηθείσα ο εργαζόμενος οφείλει να την παράσχει, αν είναι σε θέση να το κάνει και η αρνησή του θα ήταν αντίθετη με τη καλή πίστη. Σε κάθε περίπτωση πάντως, η απασχόληση κατά την Κυριακή ή άλλη ημέρα αργίας, όπως και η νυκτερινή εργασία, συνεπάγεται την καταβολή της νόμιμης προσαύξησης.
· -Πως αμείβεται η εργασία τα Σαββατοκύριακα; Μπορεί ο εργοδότης να με αποζημιώσει με μόνο με την χορήγηση ρεπό;
Το προσωπικό που θα απασχοληθεί την Κυριακή, αμείβεται με το νόμιμο ημερομίσθιο ή το 1/25 του μισθού προσαυξημένο κατά 75%. Ευνοϊκότερες ρυθμίσεις υπερισχύουν. Σε ορισμένες επιχειρήσεις, που ορίζονται από το νόμο, επιτρέπεται η εργασία κατά την Κυριακή. Στην περίπτωση αυτή πρέπει να δοθεί αναπληρωματική ημέρα ανάπαυσης στον εργαζόμενο μέσα στην επόμενη εβδομάδα.
Η απασχόληση το Σάββατο, αμείβεται με το καταβαλλόμενο ημερομίσθιο προσαυξημένο κατά 30%.
Δεν υπάγονται στη διάταξη αυτή, οι απασχολούμενοι σε ξενοδοχειακές και επισιτιστικές επιχειρήσεις.
· -Ποιος είναι ο κατώτατος μισθός;
Για τους υπάλληλους άνω των 25 ετών ο κατώτατος μισθός ορίζεται στα 586,08 ευρώ και για τους εργατοτεχνίτες άνω των 25 ετών το κατώτατο ημερομίσθιο ορίζεται σε 26,18 ευρώ.
Για τους υπάλληλους κάτω των 25 ετών ο κατώτατος μισθός είναι 510,95 ευρώκαι για τους εργατοτεχνίτες κάτω των 25 ετών το κατώτατο ημερομίσθιο έχει οριστεί στα 22,83 ευρώ.
· -Αμείβεται η παροχή εργασίας σε όλες τις αργίες και ποιές είναι αυτές;
Οι ημέρες υποχρεωτικής αργίας είναι οι εξής:
· -25η Μαρτίου
· -η Δευτέρα του Πάσχα
· -η εορτή της Κοιμήσεως της Θεοτόκου (15η Αυγούστου)
· -η εορτή της Γεννήσεως του Χριστού (25η Δεκεμβρίου).
Οι ημέρες προαιρετικής αργίας είναι :
· -η 28η Οκτωβρίου είναι μία από τις εξαιρέσιμες εορτές του έτους, αλλά έχει το χαρακτήρα της προαιρετικής αργίας.
· -η 1η Μαΐου, η οποία όμως μπορεί να καθορίζεται και σαν ημέρα υποχρεωτικής αργίας με απόφαση του Υπουργού Εργασίας.
Η μόνη διαφορά μεταξύ αυτών των δύο αργιών είναι ότι στις υποχρεωτικές αργίες απαγορεύεται η απασχόληση των μισθωτών ενώ κατά την προαιρετική αργία εξαρτάται από την κρίση (βούληση) του εργοδότη αν θα λειτουργήσει την επιχείρηση.
Οι μισθωτοί που θα απασχοληθούν ημέρα υποχρεωτικής αργίας δικαιούνται να λάβουν το συνήθως καταβαλλόμενο ημερομίσθιο τους και προσαύξηση 75% για όσες ώρες απασχοληθούν. Αν πρόκειται για μισθωτούς επιχειρήσεων που λειτουργούν νομίμως κατά τις Κυριακές, θα λάβουν μόνο προσαύξηση 75% που θα υπολογισθεί στο 1/25 του νόμιμου μισθού τους και όχι άλλη αμοιβή, διότι η αμοιβή τους για την απασχόληση κατά την αργία θεωρείται ότι περιλαμβάνεται στον μηνιαίο μισθό τους.
· -Τι δικαιούμαι σε περίπτωση παραίτησης? Θα πρέπει να ειδοποιήσω εγκαίρως τον εργοδότη;
Η παραίτηση (οικειοθελής αποχώρηση), μπορεί να γίνει είτε γραπτά/προφορικά είτε σιωπηρά. Σε κάθε περίπτωση, ο εργαζόμενος κατά την αποχώρησή του δικαιούται, εφόσον δεν έχει λάβει την ετήσια άδειά του, αποζημίωση για τις αποδοχές μη ληφθείσας άδειας και επιδόματος αδείας και αναλογία δώρου εορτών.
· -Είμαι υποχρεωμένος να χρησιμοποιώ δικά μου μέσα (όχημα, ηλεκτρονικό υπολογιστή ή κινητό τηλέφωνο) χωρίς την συμμετοχή του εργοδότη στα έξοδα; Μόνο στην περίπτωση που προβλέπεται ρητά, εξ αρχής, σε ατομική συμβαση εργασίας.
· -Πως θα εξασφαλίσω τα δεδουλευμένα που δεν μου έχουν καταβληθεί, ενώ η επιχείρηση λειτουργεί κανονικά?
Γενικά η άρνηση του εργοδότη να καταβάλει τον οφειλόμενο μισθό και ακόμα η καθυστέρηση πληρωμής του, παρέχει στον εργαζόμενο τα εξής δικαιώματα:
-Να μηνύσει τον εργοδότη.
-Να ασκήσει το δικαίωμα επίσχεσης της εργασίας του.
-Να καταγγείλει τη σύμβαση εργασίας.
-Να επιδιώξει δικαστικώς την είσπραξη του μισθό.
-Να επιδιώξει την κήρυξη του εργοδότη σε πτώχευση.
-Να μηνύσει τον εργοδότη.
-Να ασκήσει το δικαίωμα επίσχεσης της εργασίας του.
-Να καταγγείλει τη σύμβαση εργασίας.
-Να επιδιώξει δικαστικώς την είσπραξη του μισθό.
-Να επιδιώξει την κήρυξη του εργοδότη σε πτώχευση.
· -Πότε μπορεί ο εργοδότης να μειώσει μονομερώς τον μισθό μου?Δηλαδή, ακόμη κι όταν δεν συναινώ?
Ο μισθός μπορεί να μειωθεί και χωρίς τη συμφωνία του εργαζόμενου, όταν ο εργοδότης επικαλείται μείωση τζίρου και όταν υπάρχει κλαδική σύμβαση που έχει λήξει και δεν έχει ανανεωθεί.