Η κρίσιμη εβδομάδα του ευρώ και o πόλεμος κυβερνήσεων - τραπεζών.

Η κρίσιμη εβδομάδα του ευρώ και ο…πόλεμος κυβερνήσεων-τραπεζών

Τρίτη, 25 Οκτώβριος 2011 23:47

Οι μέρες που οι τραπεζίτες ήταν διατεθειμένοι να συνεργαστούν με τις κυβερνήσεις τους για τη σωτηρία του ευρώ, αποτελούν πια παρελθόν. Και οι πολιτικοί απαντούν σε εξίσου υψηλούς τόνους.

Σε «φιάσκο» κινδυνεύει να καταλήξει η αυριανή Σύνοδο Κορυφής, καθώς οι ευρωπαίοι αδυνατούν να βρουν μία κοινά αποδεκτή λύση για την αντιμετώπιση της κρίσης χρέους. Την ίδια στιγμή σε «σκληρό πόκερ» εξελίσσονται οι διαπραγματεύσεις πολιτικών και τραπεζιτών για το «κούρεμα» των ελληνικών ομολόγων και την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών. Οι τραπεζίτες έχουν κηρύξει «αντάρτικο» και αντιτίθεται στην ανακεφαλαιοποίηση, δηλαδή στην αναγκαστική μερική κρατικοποίησή τους.

Mάλιστα απειλούν πως σε περίπτωση που οι πολιτικοί δεν κάνουν πίσω και εκείνες δεν θα προχωρήσουν σε άντληση νέων κεφαλαίων από τις αγορές αλλά θα συρρικνώσουν τους ισολογισμούς τους. Αυτό όμως μπορεί να προκαλέσει πιστωτικό κραχ, καθώς θα κλείσει περαιτέρω η στρόφιγγα της ρευστότητας, θα υπάρξει πιστωτική ασφυξία και η ευρωπαϊκή οικονομία θα βυθιστεί σε νέα σοβαρή ύφεση.

. Αν οι τράπεζες δεν συμμετάσχουν εθελοντικά στην αναδιάρθρωση του ελληνικού χρέους, θα κληθούν να το κάνουν με το… ζόρι, διαμήνυσε πριν από λίγες ημέρες ο πρόεδρος του Eurogroup, Ζαν Κλοντ Γιούνκερ. Ενδεικτικό της ηλεκτρισμένης ατμόσφαιρας που επικρατεί είναι η έντονη αντίδραση του διευθύνοντος συμβούλου της Deutsche Bank και προέδρου του Institution of International Finance (IIF), του λόμπι που εκπροσωπεί τουλάχιστον 400 από τις μεγαλύτερες τράπεζες του κόσμου, Ζόζεφ Άκερμαν, ο οποίος διαμήνυσε πως η τράπεζά του θα κάνει τα πάντα ώστε και πάλι (όπως και το 2008) να μην χρειαστεί κρατικά κεφάλαια.. Πρόσθεσε, βέβαια, ότι αυτό ενδέχεται να σημάνει τη συρρίκνωση του ισολογισμού της τράπεζας, μέσω της εξόδου από δραστηριότητες που δεν είναι στρατηγικής σημασίας. Και, κυρίως, μέσω της μείωσης των χορηγήσεων.

Οι τραπεζίτες νιώθουν ότι οι κυβερνήσεις εκμεταλλεύτηκαν τη διάθεσή τους να βοηθήσουν στην από κοινού αντιμετώπιση της ευρωπαϊκής κρίσης χρέους. Κάποιοι δείχνουν να πιστεύουν ότι εξαπατήθηκαν. Ο Άκερμαν, για παράδειγμα, δεν παρέλειψε να επισημάνει ότι η «συμφωνία κυρίων» που έκανε με το Βερολίνο για διακράτηση των ελληνικών ομολόγων, κόστισε πολύ ακριβά στην Deutsche Bank. Η υποχρέωση της τράπεζάς του να κρατήσει τους τίτλους, της κόστισε 400 εκατ. ευρώ μόνο φέτος, είπε από το βήμα συνεδρίου. «Ίσως ήταν αφέλειά μας να δεχτούμε τόσο εύκολα το αίτημα των κυβερνήσεων (να κρατήσουμε τα ομόλογα)», είπε ο Πιερ Μαριανί, διευθύνων σύμβουλος της γαλλοβελγικής Dexia, η οποία κρατικοποιήθηκε υπό το βάρος των ζημιών της από τα ελληνικά και άλλα τοξικά ομόλογα.

Επενδυτικοί κύκλοι από το Λονδίνο υποστηρίζουν πως οι τραπεζίτες παίζουν το παιχνίδι του «σκύλου με της γάτας», προσπαθώντας να κερδίσουν. Ωστόσο σύμφωνα με τις ίδιες πηγές ο χρόνος μετρά αντίστροφα για τις τράπεζες και αυτό το γνωρίζουν καλά οι διοικήσεις τους, γι’ αυτό οδηγούν στα ύψη την κόντρα με τις κυβερνήσεις, ελπίζοντας ότι οι τελευταίες θα φοβηθούν τα χειρότερα και θα υποχωρήσουν. Όμως αυτή τη φορά οι πολιτικοί εμφανίζονται αποφασισμένοι να προχωρήσουν στην ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζικών ιδρυμάτων.

Οι Ευρωπαίοι ηγέτες δεν θέλουν να επαναλάβουν τα λάθη του παρελθόντος, όταν στην χρηματοπιστωτική κρίση του 2008 έσωσαν τις τράπεζες με τα χρήματα των φορολογούμενων, γι’ αυτό και στην παρούσα φάση θεωρούν πως για να αντέξουν τα ιδρύματα τις επικείμενες μεγάλες ζημιές από την κρίση της ευρωπαϊκής περιφέρειας είναι απαραίτητο να ανακεφαλαιοποιηθούν. Το επιχείρημα των αξιωματούχων είναι πως οι επαρκώς κεφαλαιοποιημένες τράπεζες είναι απαραίτητη συνθήκη για την οικονομική ανάπτυξη. Όταν μια τράπεζα έχει καλή κεφαλαιοποίηση είναι πιο πρόθυμη να δίνει δάνεια σε επιχειρήσεις και ιδιώτες. Σε αυτό το σημείο θα πρέπει να θυμίσουμε πως οι ΗΠΑ όταν βρέθηκαν αντιμέτωπες με το ενδεχόμενο κατάρρευσης του χρηματοπιστωτικού τους συστήματος και κατ’ επέκταση της οικονομίας, κρατικοποίησαν εν μία νυκτί τις τράπεζες και κατάφεραν να ανακάμψουν και να εισέλθουν σε τροχιά ανάπτυξης.

Και ενώ ο πόλεμος πολιτικών – τραπεζιτών καλά κρατεί, η Ευρωζώνη περνά τις πιο δύσκολες ημέρες στην ιστορία της, καθώς για μια ακόμη φορά οι ηγέτες δεν μπορούν να συμφωνήσουν σε ένα σχέδιο για την αντιμετώπιση της κρίσης. Τελευταίες πληροφορίες, έπειτα και από την αναβολή του Ecofin, θέλουν τους Ευρωπαίους ηγέτες να συμφωνούν αύριο σε ένα πολύ γενικόλογο σχέδιο δράσης, αφήνοντας όλη τη δύσκολη τεχνική δουλειά για αργότερα. Μέχρι στιγμής, αδυναμία συμφωνίας καταγράφεται σε δύο βασικά μέτωπα: Το haircut των ελληνικών ομολόγων και την ενίσχυση του ευρωπαϊκού μηχανισμού διάσωσης EFSF. Ο επικεφαλής του τραπεζικού λόμπι IIF επιμένει ότι μια συμφωνία για το haircut ενδέχεται να μην έχει επιτευχθεί έως αύριο. Επιπλέον, πληροφορίες θέλουν την αυριανή συμφωνία για το EFSF να μιλά για την ενίσχυσή του, χωρίς ωστόσο να δίνει ένα συγκεκριμένο μέγεθος για τη "δύναμη πυρός" του. Επίσης, δεν αναμένεται ένα συγκεκριμένο νούμερο για τα κεφάλαια με τα οποία θα πρέπει να ενισχυθούν οι τράπεζες. Κάτω από αυτές τις συνθήκες, οι 10 χώρες μέλη της ΕΕ που δεν χρησιμοποιούν το ευρώ, επέμειναν να αναβληθεί η συνεδρίαση των υπουργών Οικονομικών των «27», όπως επίσης και να μην συνυπογράψουν το σχέδιο για την ανακεφαλαιοποίηση των ευρωπαϊκών τραπεζών.

Φαίνεται λοιπόν πως τα επόμενα 24ωρα είναι ιδιαίτερα κρίσιμα για το μέλλον της Ευρωζώνης. Αν οι πολιτικοί δεν αντιληφθούν, έστω και την ύστατη ώρα την κρισιμότητα της κατάστασης και δεν λάβουν ρηξικέλευθες αποφάσεις, τότε η δημοσιονομική κρίση θα λάβει ανεξέλεγκτες διαστάσεις και είναι πιθανό να οδηγήσει σε διάλυση τη Ζώνη του Ευρώ.