Η Ελλάδα βρίσκεται μακριά από την επίτευξη των στόχων του δεύτερου μνημονίου αλλά την ίδια στιγμή η ανυπομονησία των Ευρωπαίων φουντώνει καθώς φοβούνται ότι πιθανή έξοδος της Ελλάδας από την ευρωζώνη θα πυροδοτούσε νέα πίεση των αγορών στην Ισπανία. Αυτός είναι ο λόγος που το τελευταίο διάστημα έχουν φουντώσει τα σενάρια για νέο «κούρεμα» του ελληνικού χρέους. Διεθνείς αναλυτές, οικονομολόγοι αλλά ακόμα και το ΔΝΤ δηλώνουν ευθαρσώς ότι η αδυναμία της ελληνικής πλευράς να ανταπεξέλθει, κρίνει αναγκαία μια νέα, γενναία παρέμβαση στην ελληνική δημοσιονομική πραγματικότητα.
Φαίνεται πως οι ευρωπαίοι είναι αποφασισμένοι να εξαντλήσουν κάθε δυνατή προσπάθεια, ώστε να μην κατηγορηθούν αργότερα ότι άφησαν μια χώρα-μέλος στην τύχη της, οι χαράσσοντες την πολιτική στην Ευρωζώνη κινούνται πλέον προς αυτό που χαρακτηρίζεται ως η τελευταία ευκαιρία της Ελλάδας. Το λεγόμενο πρόγραμμα OSI – official sector involvement.
Είχε ξαναπέσει στο τραπέζι
Πρόκειται, ουσιαστικά, για ένα σχέδιο που είχε πέσει στο τραπέζι και παλαιότερα, αλλά είχε εγκαταλειφθεί εξαιτίας του μεγάλου πολιτικού του κόστους. Έπειτα από την αναδιάρθρωση του χρέους που βρισκόταν στα χέρια ιδιωτών επενδυτών (PSI), με την οποία η Ελλάδα απαλλάχθηκε από βάρη ύψους περίπου 100 δισ. ευρώ, εξετάζεται και πάλι η αναδιάρθρωση των χρεών. Και συγκεκριμένα, αυτή τη φορά, των δανείων προς οργανισμούς του επίσημου τομέα. Όπως αποκάλυψε το Reuters, εξετάζεται η επιβολή haircut στα ελληνικά κρατικά ομόλογα που έχουν στα χαρτοφυλάκιά τους η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και οι υπόλοιπες εθνικές κεντρικές τράπεζες της Ευρωζώνης.
Δύσκολο εγχείρημα
Στόχος του σχεδίου είναι να μειωθεί το ελληνικό χρέος κατά 70-100 δισ. ευρώ επιπλέον, με αποτέλεσμα να πέσει κοντά στο 100% του ΑΕΠ, επίπεδα που θεωρούνται διαχειρίσιμα. Χωρίς αυτό να σημαίνει ότι κάτι τέτοιο είναι εύκολο. Το να πληρώσουν το κόστος του OSI οι εθνικές κυβερνήσεις –δηλαδή ουσιαστικά να χαθούν χρήματα των Ευρωπαίων φορολογούμενων- θεωρείται ακόμα και σήμερα πολιτικά δυσβάστακτο. Έτσι, οι χαράσσοντες την πολιτική προσανατολίζονται προς τη λύση του haircut που θα αφορά τις κεντρικές τράπεζες και όχι τις κυβερνήσεις, έστω και εάν αυτό σημαίνει ότι κάποιες από αυτές τις τράπεζες θα πρέπει να ανακεφαλαιοποιηθούν.
Μία από τις επιλογές που έχει πέσει στο τραπέζι, θέλει την ΕΚΤ και τις εθνικές κεντρικές τράπεζες της Ευρωζώνης να προχωρούν σε διαγραφές της τάξης του 30% στα ελληνικά κρατικά ομόλογά τους. Σημειώνεται ότι το συνολικό ύψος των δανείων του επίσημου τομέα προς την Ελλάδα (συμπεριλαμβανομένων και των διμερών δανείων στο πλαίσιο των πακέτων διάσωσης), ανέρχεται στα 220-230 δισ. ευρώ. Επομένως, ένα haircut της τάξης του 30% θα σήμαινε ένα κέρδος άνω των 70 δισ. ευρώ για την Ελλάδα. Ευρωπαϊκές πηγές του Reuters κάνουν λόγο για ελάφρυνση ακόμα και 100 δισ. ευρώ, αναλόγως με τη μέθοδο που θα χρησιμοποιηθεί.
Οι σχεδιασμοί βρίσκονται ακόμα σε πολύ πρωταρχικό στάδιο, όμως, όλες οι εμπλεκόμενες πλευρές γνωρίζουν ότι με το ελληνικό πρόγραμμα προσαρμογής εκτός τροχιάς, και με το στόχο για χρέος στο 120% του ΑΕΠ έως το 2020 να είναι πλέον ανέφικτος, το OSI θα είναι η τελευταία ευκαιρία της Ελλάδας, για να αποφύγει μια ανεξέλεγκτη χρεοκοπία και να παραμείνει μέσα στο ευρώ.
Το ΔΝΤ τάσσεται υπέρ του OSI και οι αξιωματούχοι που μίλησαν στο Reuters έδωσαν 70% πιθανότητες στο σενάριο αυτό. Όμως, οι δυσκολίες είναι μεγάλες. Οι κεντρικές τράπεζες της Γαλλίας, της Μάλτας και της Κύπρου, που έχουν τη μεγαλύτερη έκθεση στα ελληνικά κρατικά ομόλογα, θα χρειαστεί να ανακεφαλαιοποιηθούν για να αντέξουν ένα τέτοιο haircut. Ένεση κεφαλαίων ίσως χρειαστεί ακόμα και η ΕΚΤ.
Όμως, όπως υπονόησαν σε άρθρο τους οι Financial Times, μια επιτυχημένη αναδιάρθρωση του χρέους της Ελλάδας προς τον επίσημο τομέα ίσως είναι ο μόνος τρόπος για να μην γυρίσει το ΔΝΤ την πλάτη στην Αθήνα. Ο οργανισμός είναι πολύ ανήσυχος με την εξέλιξη του ελληνικού προγράμματος και ζητά από τους Ευρωπαίους να εγκαταλείψουν την πρακτική της άρνησης, με την οποία προσεγγίζουν το όλο θέμα. Το ΔΝΤ δεν είναι διατεθειμένο να δεχτεί να συμμετάσχει σε ένα τρίτο ελληνικό πακέτο διάσωσης, ή έστω στην αύξηση των δανείων διάσωσης του δεύτερου πακέτου, βασιζόμενο σε νέες υπεραισιόδοξες εκτιμήσεις γύρω από τη βιωσιμότητα του ελληνικού χρέους. Μάλιστα, όπως αναφέρουν οι FT, εάν οι Ευρωπαίοι επιμένουν να ζητούν από την Ελλάδα να βγει μόνη της από αυτή την κρίση, χωρίς να αποδέχονται την αναδιάρθρωση των δανείων που έχουν δώσει στη χώρα, τότε, το ΔΝΤ θα πρέπει να τους ζητήσει να εξαιρεθεί από τη χρηματοδότηση του ελληνικού προγράμματος και να περιορίσει το ρόλο του σε καθαρά συμβουλευτικό.
Η απόψη της Goldman Sachs
Με το θέμα του νέου «κουρέματος» έχει ασχοληθεί η Goldman Sachs, η οποία εστιάζει κυρίως στην ανάγκη περαιτέρω χρηματοδότησης της ελληνικής οικονομίας. Συγκεκριμένα, αντικρούοντας τα σενάρια που θέλουν την Ελλάδα να βρίσκεται στη πόρτα της εξόδου επειδή δεν μπορεί να ανταποκριθεί στις υψηλές απαιτήσεις του προγράμματος, η Goldman Sachs σε ανάλυσή της επισημαίνει ότι σε κάθε περίπτωση κάτι τέτοιο είναι θέμα πολιτικής απόφασης δηλαδή το εάν οι Ευρωπαίοι θέλουν ή δεν θέλουν να στηρίξουν την Ελλάδα. Η επενδυτική τράπεζα υποστηρίζει, δε, ότι οι διαθέσιμοι πόροι είναι επαρκείς για να καλυφθούν οι χρηματοδοτικές ανάγκες της Ελλάδας και τονίζει ότι εάν η ΕΚΤ δεχόταν τη χρονική επιμήκυνση των ομολόγων που κατέχει, αυτό θα αρκούσε από μόνο του για τη χρηματοδότηση του ελληνικού προγράμματος έως το τέλος του 2015
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου